Η Διφορούμενη Επιγραφή Στην Πύλη Του Δημαρχείου και η Ερμηνεία Της.
Έχετε προσέξει πότε πάνω από την κεντρική είσοδο του εντυπωσιακού Δημαρχείου μας μια επιγραφή; Αυτή η επιγραφή είναι γραμμένη στα αρχαία Ελληνικά και είναι έτσι γραμμένη που έχει διαφορές έννοιες. Όχι μόνο μια. Τι λέει λοιπόν αυτή η επιγραφή έχετε αναρωτηθεί πότε; Ποιος από όσους Δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, εργαζόμενους στον δήμο και γενικά ανθρώπους που μπαινοβγαίνουν μέσα στο ιστορικό αυτό κτίριο γνωρίζει την πραγματική της ερμηνεία και την ιδία την ιστορία του κτιρίου αυτού;
Γνωρίζετε ότι η Θεσσαλονίκη έχει 15 μνημεία που συγκαταλέγονται στα μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς και η Σύρος δεν έχει ΚΑΝΕΝΑ. Μετά την προσεκτική ανάγνωση του άρθρου αυτού θα διαπιστώσετε ότι ΤΟΥΛΑΧΙΣΤΟΝ το δημαρχείο θα έπρεπε να συγκαταλέγεται μέσα σε αυτά εδώ και δεκαετίες . Όχι τώρα.
Η Επιγραφή πάνω από την πύλη του δημαρχείου είναι γραμμένη στα Αρχαία Ελληνικά. Όπως θα διαπιστώσετε διαβάζοντας προσεκτικά το άρθρο αυτό και παρατηρώντας τις φωτογραφίες που δείχνουν χειρόγραφα την γλωσσολογική έρευνα δεν είναι μια τυχαία επιγραφή. Κατά την γνώμη μου η επιγραφή αυτή λέει πολλά περισσότερα από όσα νομίζουμε. Και θα έπρεπε να σημειώνεται και να τονίζεται σαν σημαντικό Αρχαιολογικό και τουριστικό highlight στις διάφορες τουριστικές tours που γίνονται στην Ερμουπόλη όπως θα έπρεπε να τονίζεται σε κάθε τουριστικό έντυπο και site που αφορά το νησί μας.
Τι λέει η επιγραφή.
«ΕΡΜΟΥ ΔΗΜΟΣ ΤΑΔ ΕΙΣΑΤΟ ΔΗΜΑΡΧΟΥΝΤΟΣ Δ. ΒΑΦΙΑΔΑΚΗ»
Σύμφωνα με ερευνά που έκανε το 1998 εξέχων Συριανός λόγιος (του οποίου το όνομα δεν αναφέρω δημόσια) και έχω την τιμή και χαρά να έχω στα χέρια μου προκύπτουν τα εξής στοιχεία βασισμένα στην Αρχαία Ελληνική γλώσσα μας που ως γνωστόν μπορούσε να έχει πολλές φορές διαφορετικές έννοιες η ιδία λέξη η ιδία φράση ανάλογα τον τρόπο που εκφραζόταν η ανάλογα την χρονική στιγμή η ακόμα ανάλογα τον τρόπο που γραφόταν. Δηλαδή ότι η Απλή αυτή φράση μπορεί να λέει πολλά περισσότερα και προπάντων πολύ πιο ωραία από το τυπικό που όλοι νομίζουν….
Δηλαδή…
«Εδώ συστήθηκε ο δήμος του Ερμή (Ερμούπολης) ενώ δήμαρχος ήταν ο Βαφιαδάκης» ….
Συμφώνα με την γλωσσολογική ερμηνεία εξηγώντας λέξη προς λέξη λοιπόν θα μπορεί να εννοεί
α)_ «Εδώ (κάθισε) έφτιαξε την έδρα του και (έδρευσε) ο δήμος του Ερμού …… »
β)_ μήπως «εδώ εγκαταστάθη ο Δήμος του Ερμού ; …»
Ή μήπως … « Αυτό έκτισε και δόμησε ο Δήμος του Ερμού» ;
Υπάρχει όμως και μια τέταρτη εκδοχή η οποία είναι πολύ πιθανότερη όλων.
Μπορεί να εννοεί … « … Εδώ Εδραιώθηκε ο Δήμος του Ερμού όταν δήμαρχος ήταν ο Δ Βαφιαδακης»
ΤΙ ΟΜΟΡΦΗ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΑΣ ΓΛΩΣΣΑ αν κάποιος ξέρει να την χειρίζεται σωστά!
Συμπέρασμα: Οι άνδρες της εποχής εκείνης ήταν πραγματικά Μεγάλοι Άνδρες. Μεγάλοι και σωστοί πολιτικοί που δεν είχαν ανάγκη τα ψιλολόγια. Επίσης οι Έλληνες της εποχής εκείνης μιλούσαν μια γλώσσα που σήμερα μοιάζει νεκρή άλλα Τα Αρχαία Ελληνικά ήταν μια γλώσσα πλούσια σε έννοιες και σε νοήματα. Ο Βαφιαδακης και όλοι οι μεγάλοι της εποχής εκείνης που έφτιαξαν το Δημαρχείο δεν ήθελαν να «φανούν» και να αυτοδιαφημιστούν. ΔΕΝ ΤΟ ΕΙΧΑΝ ΑΝΑΚΓΗ. Ήξεραν ποσό Μεγάλοι είναι. Ο Εγωισμός τους σταματούσε στην παραγωγή έργου και όχι της Αυτοδιαφήμισης.
Έγραψαν λοιπόν μια επιγραφή στην είσοδο του Εντυπωσιακού μνημειώδους Δημαρχιακού κτιρίου που έκτισαν με τέτοιο τρόπο που ο κάθε ένας ανάλογα με το μυαλό του, την λογική του, την παιδεία του και την διάθεση του μπορεί να το ερμηνεύσει όπως θέλει.
Μετά από αυτήν την πραγματικά πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα ας δούμε μερικά «ξεχασμένα» στοιχεία που αφορούν το Δημαρχείο μας χρήσιμα να τα γνωρίζουν ΌΛΟΙ. Διότι το Δημαρχείο μας δεν είναι ένα απλό Δημαρχείο. Μέσα σε αυτό το κτίριο έχουν γραφτεί σημαντικές ιστορικές στιγμές που αφορούν όχι μόνο την σύγχρονη ιστορία του Ελληνικού κράτους και την σύγχρονη Ευρωπαϊκή ιστορία και την Σύγχρονη ιστορία της Ανατολικής Μεσόγειου.
ΜΝΗΜΕΙΟ ΤΕΧΝΗΣ: ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΣΥΡΟΥ
Το Δημαρχείο Ερμούπολης Σύρου είναι ένα από τα μεγαλύτερα Δημαρχεία στην Ελλάδα.
Η ιστορία ξεκινά από τα μέσα του 19ου αιώνα. Τότε που η ανθηρή Σύρος έβαζε στο επίκεντρο της πολιτικής και της οικονομικής της ζωής τον θεσμό της δημοτικής αρχής και τον περιέβαλε με κύρος και σημαντικές εξουσίες. Τόσο που οι επιφανέστεροι παράγοντες του τόπου, έμποροι,
τραπεζικοί, εφοπλιστές, στριμώχνονταν για μια θέση στο Δημοτικό της Συμβούλιο. Μια τέτοια πόλη όφειλε να έχει το Δημαρχιακό της Μέγαρο.
Και το απέκτησε, επί δημαρχίας Δημήτρη Βαφιαδάκη, που το 1875 παρήγγειλε τα σχέδια στον Τσίλερ.
Το οικόπεδο του κτηρίου είναι 2.800τ.μ. περίπου και αγοράστηκε το 1858. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που έχουμε πριν ήταν μια χωμάτινη αλάνα που υπήρχαν διαφορά παραπήγματα διαφόρων πωλητών. Πάγκοι ακόμα και μικρά μαγαζάκια.
Όταν ξεκίνησε η σκέψη να φτιάξουν ένα δημαρχείο μίλησαν σε διαφόρους μηχανικούς άλλα κάνεις δεν είχε δώσει αυτήν την διαφορετική ιδέα που είχαν στο μυαλό τους ο Βαφιαδάκης και οι πρώτοι κάτοικοι για τον δημαρχείο τους .
Τελικά η ανάθεση δίνεται στον Ερνέστο Τσίλερ ο οποίος μέχρι την τελική διαμόρφωση του κτιρίου φτιάχνει πολλά σχέδια από ως να καταλήξει στο τελικό.
Οι εργασίες κατασκευής του άρχισαν το 1876 και τελείωσαν το 1898 υπό την επίβλεψη του ίδιου του Γερμανού αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ.
Κάποιοι υποστηρίζουν ότι το κτήριο και τα σχέδια του Τσίλερ είναι επηρεασμένα από το παλάτι του Πριάμου. Είτε αυτό ισχύει είτε όχι η αλήθεια είναι ότι κάνεις δεν μπορεί να αμφισβητήσει το γεγονός ότι το Ερμουπολίτικο δημαρχιακό μέγαρο θυμίζει κάποιο παλάτι από αυτά που κτιζόταν από βασιλιάδες της αρχαιότητας.
Δεκαπέντε ολόκληρα χρόνια χτίζονταν το τριώροφο κτίριο με τη μνημειώδη τοσκανική σκάλα, το επιβλητικό μέγεθος και το κεντρικό αέτωμα. Το μέγαρο στοίχισε 1.300.000 δραχμές, ένα ποσό που άδειασε τα δημοτικά ταμεία και κλόνισε τα οικονομικά του νησιού. Ήταν ήδη η εποχή που η Σύρος εγκατέλειπε τη μεγάλη ακμή της.
Έτσι -παρά τα αναμενόμενα- το μεγαλόπρεπο κτίριο δεν κατάφερε να τονώσει το ηθικό των κατοίκων της Σύρου ούτε και να αναστηλώσει το τραυματισμένο κύρος της. Με δάνεια αλλά και πολλές εσωτερικές γκρίνιες το Δημαρχείο ολοκληρώνεται το 1898. Όμως, οι εσωτερικοί του τοίχοι έμειναν γυμνοί. Πάνω τους δεν αποτυπώθηκαν ποτέ τα σχέδια που ετοίμασε ο δημιουργός του.
Το 1998, εκατό χρόνια μετά, ο δήμαρχος της Σύρου Γιάννης Δεκαβάλλας ξεκίνησε την ανακαίνιση του κτηρίου. Ολοκληρώθηκαν και κάποια σχέδια του Ερνέστο Τσίλλερ που δεν είχαν ολοκληρωθεί .Στις επεμβάσεις ανακαίνισης συμπεριλήφθηκε και η υαλοσκεπή του κλιμακοστασίου, από την οποία περνά φυσικό φως, που διαχέεται σε όλο το κτίριο.
Επίσης πραγματοποιήθηκε ο ζωγραφικός διάκοσμος του εσωτερικού του κτιρίου (κάτι το οποίο είχε στα αρχικά του σχέδια ο Τσιλερ άλλα δεν είχε προλάβει να πραγματοποιήσει) από την ζωγράφο Άννα Βασιλάκη, ειδική στην αρχιτεκτονική συντήρηση, η οποία έκανε την κοσμηματογράφηση και την αισθητική αποκατάσταση του κτιρίου βασισμένη πάνω στα αρχικά σχέδια του Τσιλερ. «Δουλέψαμε για αρκετό χρόνο στα ιστορικά αρχεία της Ερμούπολης», είχε δηλώσει τότε η κ. Βασιλάκη, «αναζητώντας τα αρχικά σχέδια.
Στη συνέχεια, η παρέμβασή μας δεν ακολούθησε τον τυπικό νεοκλασικισμό. Έγινε μια υπέρβαση ώστε ο επισκέπτης να μπορεί να αντιληφθεί ότι ο διάκοσμος δεν ταυτίζεται με την εποχή που το κτίριο ολοκληρώθηκε.
Το Δημαρχείο σαν κτίριο διαπερνά ολόκληρη την ιστορία Σύρου όντας κατασκευασμένο στην αρχή της ιστορίας της.
Εκεί μέσα υποδέχτηκαν το 1912 τον Ελευθέριο Βενιζέλο και στα σκαλιά του αποδοκίμαζαν το 1917 τον βασιλιά Κωνσταντίνο.
Από τα μεγάφωνα του Δημαρχείου άκουσαν τον Σεπτέμβρη του 1943 για την υπογραφή της ανακωχής μεταξύ Ιταλίας και Συμμάχων.
Μόλις μπείτε μέσα υπάρχει η Προτομή του δημάρχου, Δημήτρη Βαφιαδάκη, που χάρη στην επιμονή και τη θέρμη του ολοκληρώθηκε η κατασκευή του κτιρίου.
Για να ανεβείτε στον πρώτο όροφο το πρώτο που κάνεις εντύπωση είναι η μαρμάρινη επιβλητική σκάλα πλάτους 15.5μ.
Το Κτίριο είναι κατασκευασμένο βασισμένο σε τρεις «ρυθμούς» Τοσκανικός , Ιωνικός και Κορινθιακός ρυθμός.
Μια από τις μεγαλύτερες αίθουσες είναι αυτή των συνεδριάσεων του δημοτικού συμβουλίου. Στον προθάλαμο υπάρχουν προσωπογραφίες όλων των δημάρχων, ελαιογραφίες του Βασιλιά Γεωργίου Α και της Βασίλισσας Όλγας, έργα του ζωγράφου Σπ. Προσαλέντη.
Το γραφείο του Π. Ράλλη, ο οποίος διετέλεσε πρόεδρος του δημοτικού συμβουλίου, βουλευτής και υπουργός.
Ο Τσίλερ αποτέλεσε σημαντικό κεφάλαιο της νεοελληνικής αρχιτεκτονικής, από το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα έως τις αρχές του 20ού. Απόφοιτος της Βασιλικής Σχολής της Αρχιτεκτονικής του Πολυτεχνείου της Δρέσδης, εργάστηκε στο γραφείο του Δανού αρχιτέκτονα Χάνσεν, ο οποίος είχε αναλάβει την κατασκευή της Ακαδημίας Αθηνών. Το 1861 ήρθε στην Αθήνα, όπου και εγκαταστάθηκε, για να επιβλέψει την εξέλιξη των εργασιών στην Ακαδημία – έργο με το οποίο συνδέθηκε άμεσα το όνομά του. Πολύ γρήγορα εντάχθηκε στην αθηναϊκή κοινωνία και διορίστηκε καθηγητής στο Σχολείο των Τεχνών. Ανάμεσα στα έργα τα οποία του ανατέθηκαν υπάρχουν πολύ σημαντικά κτίρια εντός και εκτός Αθηνών: το Προεδρικό Μέγαρο, τα θερινά ανάκτορα στο Τατόι, το Εθνικό Θέατρο, το Δημοτικό Θέατρο της Πάτρας, το Μουσείο της Ολυμπίας και πλήθος άλλων οικοδομημάτων, όπως ναοί, σχολεία, μνημεία αλλά και ιδιωτικά μέγαρα και κατοικίες.
Οι ενέργειες για την κατασκευή του κτιρίου του Δημαρχείου της Ερμούπολης χρονολογούνται πριν από το 1850. Στα πολεοδομικά σχέδια υπήρχε πρόβλεψη για την ανέγερση ενός μεγάλου συγκροτήματος, το οποίο θα εξυπηρετούσε διάφορες ανάγκες του δήμου και στο οποίο θα συστεγάζονταν διάφορες υπηρεσίες. Ο δήμος αγόρασε το οικόπεδο στην κεντρική πλατεία της πόλης και οι διαδικασίες άρχισαν με την εκπόνηση σχεδίων από πολλούς αρχιτέκτονες, τα οποία όμως ουδέποτε υλοποιήθηκαν. Το θέμα ήρθε ξανά στο προσκήνιο γύρω στο 1871, όταν ο δήμος ανέθεσε τη μελέτη των σχεδίων στον Ερνέστο Τσίλερ.
Το κόστος ανέγερσης του Δημαρχείου ήταν αρκετά υψηλό, αλλά θεωρήθηκε έργο που προσέδιδε αίγλη και κύρος στην πόλη.
Το κτίριο κατασκευάστηκε κατά την περίοδο 1876-1891, τα προβλήματα όμως που παρουσιάστηκαν στην πορεία της κατασκευής ανάγκασαν τον αρχιτέκτονα να κάνει αλλαγές στα αρχικά σχέδια –αλλαγές τις οποίες επιμελήθηκε προσωπικά, ώστε να δοθεί στο κτίριο ενιαία μορφή. Οι μετατροπές αφορούσαν το επίπεδο της κεντρικής εισόδου αλλά και την προσθήκη ενός τρίτου ορόφου, όμως δε δημιουργούσαν ουσιαστικές διαφορές στο μέγεθος ή στη γενική διάταξη του οικοδομήματος. Η θεμελίωση του κτίσματος έγινε σε πανηγυρική ατμόσφαιρα και με κάθε επισημότητα τον Ιανουάριο του 1876, παρουσία των διοικητικών, στρατιωτικών και θρησκευτικών αρχών του νησιού, αλλά και του ίδιου του αρχιτέκτονα. Παρά το γεγονός ότι οι εργασίες άρχισαν με εντατικούς ρυθμούς, πολύ γρήγορα εκφράστηκαν αντιρρήσεις και διαφωνίες από τον Τύπο αλλά και τους πολίτες, καθώς οι δαπάνες για την ανέγερση του κτιρίου κρίθηκαν πολύ υψηλές και δυσανάλογες των αναγκών της πόλης την περίοδο εκείνη. Άλλοι ζητούσαν να διακοπεί η κατασκευή, άλλοι να διαφοροποιηθεί και άλλοι να συνεχιστεί με βάση τα σχέδια. Η κατασκευή του ολοκληρώθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και συνέπεσε με το θάνατο του δημάρχου, Δημήτρη Βαφιαδάκη.
Οι περιβόητοι ρυθμοί.
Ο πρώτος όροφος είναι τοσκανικού ρυθμού, ο δεύτερος ιωνικού και οι πύργοι (οι οποίοι στα αρχικά σχέδια θα ενώνονταν σε τρίτο όροφο) κορινθιακού ρυθμού. Στον άξονα του κτιρίου, αριστερά και δεξιά, υπάρχουν δύο περιστύλια με διπλή σειρά αιθουσών, οι οποίες έχουν ξύλινα δάπεδα και οροφές με χαμηλά τόξα, ενώ τα δάπεδα των διαδρόμων αλλά και της αυλής καλύπτονται από μωσαϊκά πλακάκια.
Οι πόρτες, τα παράθυρα αλλά και τα εσωτερικά παραθυρόφυλλα του Δημαρχείου είναι ξύλινα –για τις αεροκατασκευές χρησιμοποιήθηκε ξυλεία Τεργέστης– ενώ για τις σιδηροδοκούς (κατασκευαστική καινοτομία για την εποχή) έγινε ειδική παραγγελία από τη Γερμανία ύστερα από επιμονή του δημάρχου Βαφιαδάκη.
Τα πλαίσια των παραθύρων, τα γείσα, οι βάσεις και τα επίκρανα είναι από μάρμαρο, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί και πηλός για τα ιωνικά κιονόκρανα και τα κολονάκια του στηθαίου στο δεύτερο όροφο.. Τα στοιχεία τα οποία δίνουν μνημειακή μορφή στο Δημαρχείο και αποτελούν χαρακτηριστικά της αρχιτεκτονικής του Τσίλερ είναι ο συνδυασμός μαρμάρινης και πήλινης διακόσμησης, οι πύργοι στα άκρα του κτιρίου καθώς και τα συνεχή παράθυρα στον πρώτο και δεύτερο όροφο.
Συμπέρασμα: Πρέπει να απαιτούμε πρώτα από τον εαυτό μας σαν Συριανοί και κατά δεύτερον από τους διαφόρους που κατά καιρούς στέλνουμε να «αρχοντεύουν» μέσα στο δημαρχείο μας όχι απλά Σεβασμό άλλα Θρησκευτική Εκκλησιαστική Ευλάβεια και πλήρη γνώση σε τι κτίριο έχουν την τιμή να βρίσκονται και να αφεντεύουν.
Πηγές: Κατ αρχάς η Ερευνά του Σημαντικού Συριανού Λόγιου που «χάρισε» στον αξιόλογο και εξαιρετικό Συμπολίτη μας και φίλο μου Νίκο Μονογιο Ο ΙΔΙΟΣ και σε αυτήν στηρίχθηκα και εγώ να γράψω το άρθρο. Τα βιβλία Ιστορίας Του Τα Αμπελά και Α Δρακακη και προσωπικές έρευνες επιτόπιες και στο διαδίκτυο.
Γράφει:O Δημοσιογράφος και Ιστορικός Παναγιώτης Κουλουμπής
http://www.alithinesgynaikes.gr
