Tα ψώνια στο super market είναι η πιο standard ρουτίνα όλων μας, που τη χειριζόμαστε όμως πολύ διαφορετικά ο ένας απ’ τον άλλο. Τι ώρα επιλέγεις να πας στο super market, πηγαίνεις μόνος σου ή με παρέα, σε κερδίζουν οι φαντεζί συσκευασίες ή ψάχνεις να βρεις το πιο κατάλληλο προϊόν ανά είδος, σε ελκύουν οι επώνυμες ετικέτες ή σε νοιάζουν άλλα περισσότερο, σε ενδιαφέρει ποια τσέπη βοηθά η επιλογή σου ή όχι, και τέλος όλο αυτό είναι αγγαρεία ή ευχάριστη βόλτα?
Θυμάμαι από πάντα τον εαυτό μου να προβληματίζεται μπροστά στα ράφια. Να παρατηρώ κάτι πόσο κάνει, πότε λήγει, τι διαφορά έχει από το άλλο που είναι κάτω κάτω στο ράφι, να σκέφτομαι αν θα το χρησιμοποιήσω ή αν είναι καλύτερα να μην το πάρω καν. Μπορώ να πω με σιγουριά ότι εκπαιδεύεσαι σε αυτή τη διαδικασία με τον καιρό, όσο περισσότερο ψάχνεσαι. Μαθαίνεις τι να επιλέγεις, αλλά ξέρεις και το λόγο.
Σκέφτηκα λοιπόν να κάνω μια λίστα με τις αγαπημένες μου συμβουλές για τα ψώνια του super market. Διάλεξε αυτές που σου κάνουν και πρόσθεσε, αν έχεις, τις δικές σου στο τέλος:
- Άρχισε να μαγειρεύεις το δικό σου φαγητό στο σπίτι, αν δεν το κάνεις ήδη. Τώρα θα μου πεις, αυτή δεν είναι συμβουλή για το super market, είναι συμβουλή για το σπίτι. Εεε, όχι ακριβώς. Τα ψώνια στο super market αποκτούν πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον αν εμπλέκεσαι στο μαγείρεμα αυτών που παίρνεις από το ράφι. Αλλιώς είναι να ψάχνεις τα junk food και τις κονσέρβες με έτοιμο φαγητό, κι αλλιώς να πάρεις 5 φρέσκα υλικά και να τα βλέπεις να ψήνονται στο σπίτι. Να μυρίσει το σπίτι νοστιμιές. Λύση πιο οικονομική, πιο υγιεινή, πιο δημιουργική, πιο… γενικώς! Όπως λέει κι ο φίλος μου Ευτύχης Μπλέτσας στη Μαγειρική Οικονομία, το θέμα είναι πώς να τρως φθηνότερα, αλλά και καλύτερα (κατέβασε αυτό το δωρεάν pdf του Ευτύχη – αξίζει!).
- Πήγαινε στο super market πάντα με λίστα.
Αν πας χωρίς λίστα, θα βρεθείς να πετάς τα χρήματα σου εδώ κι εκεί. Χρειάζεται να ετοιμάσεις μια λίστα με όλα όσα χρειάζεσαι για το μενού της επόμενης εβδομάδας (θα σου πω στο επόμενο τι εννοώ), αφού πρώτα τσεκάρεις τι έχεις ήδη στα ντουλάπια σου και το ψυγείο. Βεβαιώσου ότι δεν ξεχνάς κάτι. Και μείνε σε αυτή τη λίστα!
- Σχεδίασε το μενού της ερχόμενης εβδομάδας. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος να βεβαιωθείς ότι η λίστα σου είναι πλήρης και ότι θα πάρεις ότι χρειάζεται για να υπάρχει όλες τις μέρες φαγητό στο σπίτι. Μπορείς να πεις ότι θα ακολουθήσεις ακριβώς το ίδιο μενού και την αμέσως επόμενη εβδομάδα – άρα ψωνίζεις διπλά, και έχεις ησυχάσει από αυτό το “τι να φάμε σήμερα?” για δυο ολόκληρες βδομάδες. Φρόντισε να υπολογίσεις ότι 1-2 μέρες θα φάτε στο σπίτι από το φαγητό των προηγούμενων ημερών που περίσσεψε. Φρόντισε όμως να βγουν και 5 μερίδες παραπάνω για να τις πακετάρεις για τη δουλειά.
- Μην πηγαίνεις super market όταν είσαι πεινασμένος. Συνηθισμένη συμβουλή, αλλά είναι αλήθεια: όταν πεινάμε, θέλουμε να αγοράσουμε ότι junk food βρίσκουμε μπροστά μας. Και αυτό συνδυάζεται πάντα με κάτι ανθυγιεινό και έναν πιο φουσκωμένο λογαριασμό στο ταμείο. Αν πας στο super market μετά από ένα καλό γεύμα, είναι πολύ πιθανότερο να μείνεις στη λίστα σου.
- Βάλε ένα όριο στο πόσα χρήματα θα ξοδέψεις. Και προσπάθησε να μείνεις μέσα σε αυτό το όριο. Αλλιώς είναι πολύ πιθανό να ξοδέψεις πολλά.
- Υπολόγισε χοντρικά πόσα έχεις ξοδέψει ήδη. Αν θέλεις να μείνεις κάτω από το όριο που έβαλες, πρέπει κάπως να ξέρεις πόσα έχεις ξοδέψει ήδη, κάθε φορά που παίρνεις κάτι από το ράφι. Μπορείς να τραβάς γραμμούλες δίπλα στη λίστα σου, ανά πεντάδες, όπως σημειώνουμε όταν θέλουμε να μετρήσουμε κάτι εύκολα. Μια γραμμούλα για κάθε ευρώ λοιπόν, χοντρικά. Αν κάτι έχει 1,85€, υπολόγισε το για 2. Δε χρειάζεσαι κομπιουτεράκι. Αν δεις ότι ξεπερνάς το όριο σου, μπορείς να πας να αφήσεις πίσω εκείνο το πακέτο προσφοράς με πέντε σοκολάτες στην τιμή των τεσσάρων, και να αρκεστείς σε 1-2.
- Βάλε μια λίστα στο ψυγείο σου, και γράφε αμέσως αυτά που χρειάζεσαι. Όταν κάτι σου τελείωσε ή πάει να τελειώσει, γράψτο αμέσως στη λίστα. Αλλιώς θα ξανατρέχεις στο super market ή το μπακάλικο της γειτονιάς για να πάρεις αυγά που ξέχασες. Κι εκτός αυτού, δε θα χρειάζεται να ανησυχείς όσο είσαι στο super market ποιο ήταν αυτό που έλεγες να θυμηθείς, και δε σου ‘ρχεται. Θα είσαι σίγουρος πως ότι λείπει από το σπίτι, είναι στη λίστα σου.
- Μάθε ποιες μέρες έρχονται τα φρέσκα πράγματα. Εδώ στη Ζάκυνθο που είμαι εγώ για παράδειγμα, αυτό έχει σημασία. Το φορτηγό φέρνει τις παραγγελίες του super market τρεις φορές την εβδομάδα. Αν πας Τρίτη βράδυ, κάποια πράγματα δε θα τα βρεις καθόλου. Αν τα δρομολόγια εκεί που είσαι είναι ακόμα πιο σπάνια, επέλεξε να πηγαίνεις στο super market τη μέρα που ανεφοδιάζεται ή την επόμενη, για να είσαι σίγουρος ότι ειδικά τα φρούτα και τα λαχανικά σου θα είναι φρέσκα.
- Κοίτα τον τόπο προέλευσης.
Απ’ όταν άρχισα να ψωνίζω μόνη μου, άρχισα και να παρατηρώ τι γράφουν οι συσκευασίες στα ψιλά τους γράμματα, όταν είχα χρόνο. Άρχισε να ελέγχεις τις συσκευασίες, αν δεν το κάνεις ήδη – ένας λόγος παραπάνω αν προσπαθείς κι εσύ αυτή την περίοδο να υποστηρίξεις τα προϊόντα που παράγονται και συσκευάζονται στην Ελλάδα.
- Διάβασε τα συστατικά. Είναι μια διαδικασία που σε εκπαιδεύει με τον καιρό και μπορείς να έχεις όλο και καλύτερη άποψη γι’ αυτά που αγοράζεις. Έχουν τρανς λιπαρά, μεγάλα ποσοστά ζάχαρης, πολύ νάτριο, κορεσμένα λιπαρά, χοληστερόλη? Απόφυγε τα. Προτίμησε όσα έχουν φυτικές ίνες, καλά λιπαρά, πρωτεΐνες, βιταμίνες, ασβέστιο.
- Κάνε την αντιστοιχία βάρους-τιμής. Μην εντυπωσιάζεσαι με κάτι που φαίνεται πιο οικονομικό από το διπλανό του, αν πρώτα δε συγκρίνεις ότι πρόκειται για συσκευασίες ίδιων γραμμαρίων για παράδειγμα. Κάποια super market αναγράφουν και την τιμή του ενός κιλού πάνω στις ετικέτες τους, και μπορείς εύκολα να καταλάβεις ποιο συμφέρει οικονομικά. Αν δεν είναι έτοιμο μπροστά σου, θα πρέπει να διαιρέσεις την τιμή με την ποσότητα (κιλά ή γραμμάρια) για να βρεις την τιμή της μιας μονάδας. Μόνο έτσι θα καταλάβεις όμως αν συμφέρει οικονομικά.
- Αγόρασε περισσότερα από ένα, αν συμφέρει. Όταν κάτι που χρησιμοποιείς συχνά είναι σε προσφορά, κατέβασε όλο το ράφι – που λέει ο λόγος. Θα γλιτώσεις αρκετά χρήματα αν ξέρεις ότι σίγουρα θα τα χρησιμοποιήσεις. Βεβαιώσου όμως πρώτα ότι θα τα χρησιμοποιήσεις όλα πριν χαλάσουν. Γιατί αν είναι να χαλάσουν, κάθε άλλο παρά φθηνή σου έρχεται αυτή η κίνηση.
- Δοκίμασε τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας. Όλα τα μεγάλα super market έχουν πλέον και προϊόντα με το δικό τους όνομα. Αυτά πολλές φορές είναι ίδιας ποιότητας με κάποια επώνυμα που μπορεί να ψωνίζεις, απλά μπορούν και είναι φθηνότερα επειδή δεν πληρώνεις για τη διαφήμιση τους μέσα στην τιμή. Δώσε μια ευκαιρία στα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, και να δεις που κάποιες φορές δεν υπάρχει διαφορά. Αν δε μείνεις ευχαριστημένος με κάποιο, την επόμενη φορά δεν το επιλέγεις.
- Μάζευε κάπου τα κουπόνια.
Μπορεί κάποιες φορές να σου φαίνεται μπελάς αυτό με τα κουπόνια, το ξέρω. Αλλά δεν είναι και τόσο δύσκολο αν το καλοσκεφτείς, να τα κόβεις μόλις τα βρίσκεις μπροστά σου και να τα μαζεύεις σε ένα φάκελο. Όταν είναι να πας super market, παίρνεις το φάκελο και φεύγεις. Θυμίσου να ελέγχεις την είσοδο του super market για τις προσφορές της ημέρας.
- Χρησιμοποίησε τα κουπόνια μόνο για πράγματα που σκόπευες να αγοράσεις. Μην παρασύρεσαι κι αγοράσεις κάτι που δεν είναι στη λίστα σου, απλά σκεπτόμενος ότι θα ‘κερδίσεις’ χρήματα.
- Κόψε τις διαδρομές για ένα-δυο μόνο πράγματα. Είναι σπατάλη βενζίνης, και σχεδόν ασυναίσθητα, αγοράζεις περισσότερα από αυτά τα ένα-δυο για τα οποία βγήκες. Αν προγραμματίζεις τα ψώνια σου από πριν, φτιάχνεις ένα εβδομαδιαίο μενού και ψωνίζεις με συγκεκριμένη λίστα στο χέρι, θα πρέπει να έχουν μειωθεί δραστικά όλα αυτά τα πήγαινε-έλα για δυο πράγματα. Αλλά αν και πάλι βλέπεις ότι τρέχεις για λίγα πράγματα που σου λείπουν, κάτσε λίγο και δες γιατί συμβαίνει αυτό: δεν φτιάχνεις καλά τη λίστα σου, ξεχνάς να βάλεις πράγματα στη λίστα? Φρόντισε την επόμενη φορά που θα πας στο super market να πάρεις λίγα παραπάνω από αυτά που συνήθως σε κάνουν να πετάγεσαι πάλι για ψώνια μεσοβδόμαδα.
- Έχε λίγο το νου σου στο ταμείο. Δεν έχω χειρότερο από το να πληρώσω κάτι διπλό, ενώ πήρα μόνο ένα. Όχι ότι γίνεται εσκεμμένα, αλλά είναι λογικό να γίνονται και λάθη. Όταν ο υπάλληλος στο ταμείο δει ότι έχεις το νου σου στο scanner, αυτόματα θα έχει κι εκείνος περισσότερο το δικό του νου εκεί.
- Πάρε υφασμάτινες τσάντες πολλαπλής χρήσης. Θα σε διευκολύνουν στο κουβάλημα, θα γλιτώσεις όλες εκείνες τις πλαστικές σακούλες που καταλήγεις να πηγαίνεις σπίτι μετά από κάθε βόλτα στο super market, και θα βοηθήσεις εξαιρετικά το περιβάλλον. Επιτέλους, μείωσε το σακουλομάνι!!
- Προτίμησε τις ώρες που έχει ησυχία. Μια από τις αγαπημένες μου ώρες να ψωνίζω είναι αργά το βράδυ. Αν έχεις τη δυνατότητα, επίσης ωραία είναι και τις ώρες που δουλεύει ο περισσότερος κόσμος. Ψωνίζεις με την ησυχία σου και δε σε αγχώνει όλος αυτός ο κόσμος που αδειάζει τα ράφια μπροστά σου. Γιατί πέρα από όλο εκείνο το στρίμωγμα με τα καροτσάκια, συνήθως όταν έχει πολύ κόσμο παρασύρεσαι κι εσύ να απλώσεις να πάρεις αυτό που μόλις πήρε από το ράφι ο διπλανός σου. Δε συμφέρει…
- Χωρίς τα παιδιά, μάλλον θα τη βγάλεις φθηνότερα.
Όταν έχεις μαζί τα παιδιά στο super market, θα σου ζητάνε να τους πάρεις ότι junk food βλέπουν μπροστά τους. Ακόμα κι αν έχεις την ικανότητα να είσαι αμετάκλητος όταν λες όχι, δεν παύει να είναι δυσάρεστο να λες όχι 10 εκατομμύρια φορές. Στις περισσότερες περιπτώσεις, θα σου έρθει πιο οικονομικό να πας super market όταν τα παιδιά είναι στο σχολείο.
- Απόφυγε τα junk food και προτίμησε τα φρέσκα και τα ολικής. Αν μπορείς, μην πάρεις και καθόλου junk food, ή τουλάχιστον περιορίσου σε λίγα. Όχι μόνο σου κοστίζουν πολλά χρήματα, αλλά φορτώνουν εσένα και την οικογένεια σου με έξτρα θερμίδες και μηδέν θρεπτικά στοιχεία. Ψάξε για τα τρόφιμα στη λιγότερο επεξεργασμένη μορφή τους – ψωμί ολικής άλεσης αντί για λευκό ή σταρένιο, δημητριακά ολικής ή κουάκερ αντί για τα υπόλοιπα δημητριακά, φρέσκα φρούτα αντί για έτοιμους χυμούς – καταλαβαίνεις τέλος πάντων τι εννοώ.
- Νερό! Αν συνηθίζεις να πίνεις ice tea, κόλα, σόδα, ή άλλα τέτοια, σκέψου μήπως ήρθε η ώρα να τα κόψεις πια, και να πίνεις νεράκι. Είναι πολύ καλύτερο για σένα, και πολύ πιο φθηνό επίσης.
- Χρησιμοποίησε την κάρτα πόντων του super market. Τα περισσότερα μεγάλα super market παρέχουν μια κάρτα συλλογής πόντων ανάλογα τις αγορές σου. Αυτό μπορεί να σημαίνει έκπτωση σε επόμενες αγορές σου, όταν μαζέψεις τους πόντους που χρειάζεται, ή κάποιο άλλο προνόμιο ή κέρδος. Ίσως σε συμφέρει ακόμα και να αλλάξεις το super market σου με κάποιο που παρέχει τέτοια κάρτα, αν στο δικό σου δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα.
- Ετοίμασε τη λίστα σου ανά διαδρόμους. Αν ψωνίζεις από ένα συγκεκριμένο super market, πρέπει να έχεις μάθει ήδη που βρίσκεται το καθετί. Ετοίμασε τη λίστα σου από το σπίτι γράφοντας τα πράγματα που θέλεις με τη σειρά των διαδρόμων. Εγώ το παίρνω από δεξιά προς αριστερά, και δε χρειάζεται να γυρίζω μπρος πίσω για κάτι που ξέχασα να πάρω γιατί το είχα γράψει πιο κάτω στη λίστα.
- Κράτα τις αποδείξεις, και πέρασε τα ψώνια και τις τιμές σε ένα excel. Αυτόματα γίνεται ένας χρήσιμος τιμοκατάλογος. Έτσι, έχεις μια πολύ καλή άποψη του πόσα θα ξοδέψεις για τα επόμενα ψώνια σου, και ξέρεις πότε πραγματικά είναι συμφέρουσα μια προσφορά που βλέπεις ξαφνικά μπροστά σου και φαίνεται δελεαστική. Είναι επίσης ένας πολύ καλός τρόπος να συγκρίνεις τα μαγαζιά μεταξύ τους – μπορεί να συμφέρει να αγοράσεις κάποια προϊόντα από ένα μαγαζί, και κάποια άλλα από διαφορετικό. Από όσα έχεις βάλει στο excel, μπορείς εύκολα να βγάλεις και τη λίστα με τα ψώνια σου την επόμενη φορά που θα πας super market, τσεκάροντας ποια από αυτά χρειάζεσαι. Κοινώς, θα σε βοηθήσει αρκετά αυτό αν κάτσεις να το κάνεις.
Ποιες είναι οι δικές σας συμβουλές? Προσθέστε τις στη λίστα, γράφοντας στα σχόλια!
Βούλα